Αντιδράσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση της ψυχικής υγείας

Δίκτυο Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩΣ»

Αθήνα, 25 Φεβρουαρίου 2010

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Κρίσιμες εξελίξεις για τη ψυχική υγεία μετά την επίσκεψη των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής επιτροπής

Σε αδιέξοδο για άλλη μια φορά η ψυχιατρική μεταρρύθμιση με τις περισσότερες μονάδες ψυχικής υγείας να απειλούνται με αδυναμία λειτουργίας παρά την επιτήρηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την απειλή διακοπής της χρηματοδότησης του Ε.Π. Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού και της επιστροφής εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ λόγω της αδυναμίας του Υπουργείου Οικονομικών να καλύψει τις απαραίτητες δαπάνες.

Δυστυχώς, παρά τις θετικές πολιτικές πρωτοβουλίες στο θεσμικό επίπεδο της Υφυπουργού Υγείας κας. Φ. Γεννηματά και την εξαγγελία της στη Βουλή στις 16-2-2010 ότι ο Υπουργός Οικονομικών δεσμεύτηκε προφορικά για την πλήρη κάλυψη των οφειλών του 2009 και για την αύξηση του ποσού για το 2010 στα 85.000.000€, μέχρι σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί η δέσμευση και δεν έχει καταβληθεί καμία χρηματοδότηση για το 2010 και δεν έχει καλυφθεί καμία οφειλή για το 2009, διαμορφώνοντας ένα έλλειμμα στις μονάδες ψυχικής υγείας άνω των 30.000.000€.

Δυστυχώς η έλλειψη κοινωνικών προτεραιοτήτων από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών οδηγεί σε διακοπή της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και κάνει ορατό και πάλι τον κίνδυνο επιστροφής των ψυχικά πασχόντων στα ψυχιατρεία, ακυρώνοντας σειρά συμφωνιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το σύνολο των δεσμεύσεων της χωράς που έχει τεθεί σε επιτήρηση για σειρά λαθών και παραλήψεων.

Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αθήνα η Ετήσια Συνάντηση Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» μέσω του οποίου θα χρηματοδοτηθεί σε μεγάλο βαθμό στη συνέχεια η ανάπτυξη και στελέχωση των δομών της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Το Δίκτυο παρευρέθηκε με σκοπό να διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία των μονάδων ψυχικής υγείας, αφότου είχε ενημερώσει πρωτύτερα μέσω επιστολής τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τρέχουσα δραματική κατάσταση στο χώρο της ψυχικής υγείας.

Με τη σειρά τους οι εκπρόσωποι της ΕΕ έθεσαν κρίσιμα ερωτήματα στους εκπρόσωπους του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Συγκεκριμένα, γιατί δεν εφαρμόζεται το Σύμφωνο Υπουργείου Υγείας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής που υπογράφηκε τον Απρίλιο του 2009 (Σύμφωνο Σπίντλα) σε σχέση τα ακόλουθα σημεία:
-την πλήρη και τακτική οικονομική κάλυψη των φορέων που υλοποιούν τις δράσεις,
-τον καθορισμό ενός οδηγού διαχείρισης που να βασίζεται στο υπάρχον πλαίσιο και να περιέχει απαραίτητες προσθήκες, όπως το πλαίσιο κοστολόγησης της λειτουργίας,
-σε σχέση με την αξιολόγηση της μεταρρύθμισης και την εγκαθίδρυση συστήματος παρακολούθησης του έργου,
-με το ουσιαστικό κλείσιμο των ψυχιατρικών νοσοκομείων, με την κατάργηση δηλαδή των οργανισμών και την αξιοποίηση του προσωπικού,
-με την ενίσχυση των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης, στο πλαίσιο των δράσεων για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας

Οι εκπρόσωποι του ΥΥΚΑ απάντησαν ότι δεν έχουν καταφέρει έως τώρα να καλύψουν οικονομικά τους φορείς, καθώς έχουν παρατηρηθεί παλινωδίες σχετικά με τον τρόπο πληρωμής και με την εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων και ότι οι πόροι δεν θα περιέλθουν στους φορείς έως και τις 15 Μαρτίου. Αυτό σημαίνει απλήρωτοι εργαζόμενοι πλέον για 4 μήνες και αδυναμία πληρωμής λειτουργικών δαπανών διαβίωσης των ασθενών επί 8 μήνες.

Η αντίδραση του εκπρόσωπου της ΕΕ κ. A. Cecilio ήταν έντονη, καθώς διερωτήθηκε κατά πόσο ισχύει η συμφωνία πλέον από την πλευρά της Ελλάδας, θεωρώντας μάλιστα ότι το ελληνικό Κράτος την έχει πετάξει ήδη στον κάλαθο των αχρήστων. Ανέφερε ότι βρισκόμαστε μακριά από την εκπλήρωση των στόχων της μεταρρύθμισης, όπως έχουν συμφωνηθεί με ορατό τον κίνδυνο της παλινδρόμησης, αφού απειλείται η λειτουργία των μονάδων αλλά και τα δικαιώματα των 3.000 ψυχικά ασθενών και οι θέσεις εργασίας των 2.500 εργαζομένων.

Ανέφερε ότι δεν υπάρχουν απλά καθυστερήσεις, αλλά αλλαγές στην πολιτική που στην πράξη ακυρώνουν μονομερώς τη συμφωνία. Ως εκ τούτου η Επιτροπή είναι αναγκασμένη να εξετάσει την περικοπή και μεταφορά των κοινοτικών πόρων (άνω των 400 εκατομμυρίων ευρώ) από τη ψυχική υγεία, ως μέτρο προφύλαξης για την απώλεια πόρων! Τόνισε μάλιστα ότι καθώς δεν έχει ενημερωθεί η Επιτροπή γι’ αυτή την κατάσταση τίθεται θέμα αξιοπιστίας της χώρας και επικαλέστηκε δηλώσεις του Πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου σχετικά με ανάγκη διασφάλισης και προώθησης της αξιοπιστίας της χώρας.

Τα προβλήματα έχουν γίνει πλέον χρόνια και η διαχείριση τους είναι αδύνατη, λόγω της ματαίωσης και της κόπωσης του προσωπικού και των εξυπηρετούμενων από τη συνέχιση της υποχρηματοδότησης. Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει, επίσης, κλίμα ανασφάλειας και έλλειψης εμπιστοσύνης τόσο προς τους φορείς όσο και προς το υπουργείο Υγείας. Οι φορείς του Δικτύου έχουν ήδη ενημερώσει το Υπουργείο Υγείας για την αδυναμία τους να διαχειριστούν την παρούσα τραγική κατάσταση και για την άμεση απειλή αδυναμίας λειτουργίας πολλών μονάδων χωρίς να έχουν υπάρξει άμεσες ενέργειες από πλευράς του Υπουργείου Υγείας για την αποτροπή των όποιων κινδύνων.

Το Δίκτυο θεωρεί αναγκαία την άμεση δράση και το συντονισμό των Υπουργείων Οικονομικών και Υγείας ώστε να αποφύγουμε την καταβαράθρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και την απώλεια κοινοτικών πόρων για τον κοινωνικό τομέα σε μία τέτοια κρίσιμη περίοδο για τη χώρα.

Εκ μέρους της Συντονιστικής του Δικτύου

update 1: Διαβάστε το σχετικό δημοσίευμα της Αυγής:

Στα όρια της κατάρρευσης η ψυχιατρική μεταρρύθμιση

"Τις δραματικές καθυστερήσεις στο "Ψυχαργώς" διεπίστωσαν χθες εκ νέου οι ελεγκτές της Ε.Ε. Έθεσαν θέμα αξιοπιστίας της Ελλάδας"

update 2: Από νέο δελτίο τύπου του Δικτύου "Αργώς" πληροφορηθήκαμε ότι:

Μετά την επίσκεψη των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις νέες προειδοποιήσεις για περικοπή των κοινοτικών πόρων, εξαιτίας της αθέτησης της συμφωνίας από την πλευρά της Ελλάδας, η Υφυπουργός Υγείας κ. Φώφη Γεννηματά έπεισε το Υπουργείο Οικονομικών να υπογράψει την απόφαση για έκτακτη χρηματοδότηση της ψυχικής υγείας, παρά την αρνητική εισήγηση των παραγόντων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Θα δούμε τι θα γίνει στη συνέχεια και ως πότε θα πρέπει να μας θυμίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις υποχρεώσεις μας.